Zarządzaj swoją karierą, bezrobocie czyha

Zdjęcie: https://www.euractiv.pl/section/praca-i-polityka-spoleczna/news/zarzadzaj-swoja-kariera-bezrobocie-czyha/

Zamiast reagować po fakcie, europejskie publiczne służby zatrudnienia coraz częściej podejmują działania zapobiegawcze, wspierając pracowników i pracodawców w czasie transformacji rynku pracy. Doradztwo, podnoszenie kwalifikacji i partnerska kooperacja z biznesem stają się nowym standardem.

W odpowiedzi na dynamiczne zmiany społeczne i gospodarcze, Europejska Sieć Publicznych Służb Zatrudnienia (PES Network) przedstawiła nowy dokument tematyczny ukazujący, jak ewoluuje rola PES w Europie. najważniejszy wniosek: służby zatrudnienia przekształcają się z pośredników pracy w aktywnych partnerów wspierających zarządzanie karierą zawodową.

Dokument ten nawiązuje do warsztatów tematycznych zorganizowanych na Litwie we wrześniu 2024 r., które poświęcono odpowiedziom PES na wyzwania związane z transformacją zieloną, cyfrową i demograficzną.

Te procesy, na które wpłynęły między innymi skutki pandemii COVID-19, przyczyniły się do redefinicji zadań PES. Zamiast skupiać się wyłącznie na osobach bezrobotnych, wiele instytucji koncentruje się dziś na tych, którzy mogą niedługo stracić pracę lub potrzebują wsparcia w zmianie zawodowej.

Nowe podejście polega na proaktywnym działaniu: doradztwie zawodowym, dostosowanych programach szkoleniowych, analizie trendów kompetencyjnych i bezpośredniej współpracy z pracodawcami. PES wychodzą tym samym poza dotychczasowe schematy, oferując bardziej zindywidualizowane i elastyczne usługi.

Doradztwo zawodowe — więcej niż rozmowa o pracy

Jednym z filarów nowoczesnych działań PES jest doradztwo zawodowe skierowane do osób zatrudnionych, które stoją przed ryzykiem utraty pracy lub chcą świadomie kierować swoją ścieżką zawodową. Tego rodzaju usługi są dziś dostępne w wielu formach — w różnych lokalizacjach, przez rozmaite kanały komunikacji i w dogodnych dla użytkowników terminach.

To, co wyróżnia nowoczesne doradztwo, to nacisk na bezpośrednią, indywidualną relację. Zaufanie i osobisty kontakt z doradcą są kluczowe, by pracownik zaakceptował konieczność zmiany, przeanalizował własne kompetencje i podjął decyzję o ewentualnym szkoleniu lub przebranżowieniu. Takie podejście znacząco zwiększa skuteczność interwencji — zanim dojdzie do faktycznej utraty zatrudnienia.

Usługi dla firm: PES jako partner w strategii HR

Zmieniają się również działania kierowane do pracodawców. Doradcy PES coraz częściej pełnią rolę konsultantów HR, pomagając przedsiębiorstwom nie tylko w rekrutacji, ale też w planowaniu rozwoju kompetencji pracowników. Oferowane usługi są coraz bardziej dostosowane do potrzeb konkretnego biznesu.

PES przedstawiają pracodawcom argumenty przemawiające za inwestowaniem w rozwój umiejętności — nie tylko jako koszt, ale jako inwestycję chroniącą przed utratą talentów, rotacją kadry i przyszłymi kosztami rekrutacji. Z ich pomocą firmy lepiej identyfikują najważniejsze obszary ryzyka i planują działania adaptacyjne.

Tego rodzaju wsparcie nabiera szczególnego znaczenia w sektorach dotkniętych transformacją energetyczną, cyfryzacją czy automatyzacją, gdzie zmiany technologiczne radykalnie wpływa na zapotrzebowanie w obszarze konkretnych kompetencji.

Finansowanie szkoleń: inwestycja w prewencję

Jednym z narzędzi przeciwdziałania bezrobociu są działania szkoleniowe finansowane lub współfinansowane przez publiczne służby zatrudnienia. Szkolenia te obejmują zarówno kompetencje miękkie i przekrojowe, jak i umiejętności specjalistyczne, dopasowane do potrzeb lokalnego rynku pracy.

Pracownicy mogą dzięki nim zwiększyć swoją mobilność zawodową i lepiej przygotować się na nadchodzące zmiany. Dla pracodawców to sposób na utrzymanie wartościowej kadry i uniknięcie redukcji etatów. Z kolei PES zyskują narzędzie, które pozwala przeciwdziałać długotrwałemu bezrobociu i jego społecznym skutkom.

Co ważne, wiele instytucji PES oferuje również finansowe zachęty dla firm, które zdecydują się przeszkolić swoich pracowników zamiast ich zwalniać. To rozwiązanie, które przynosi korzyść wszystkim stronom — pracownikom, firmom i instytucjom publicznym.

Z pracy do pracy — bezpieczna ścieżka przejścia

Publiczne służby zatrudnienia coraz częściej pełnią też funkcję łącznika pomiędzy różnymi etapami życia zawodowego. Ułatwianie przejścia z jednej pracy do drugiej staje się nowym obszarem działania PES. najważniejsze narzędzia to m.in. wywiady umiejętności, profilowanie zawodowe oraz prognozowanie zmian na rynku pracy.

Dzięki wykorzystaniu analiz danych i predykcji trendów kompetencyjnych, PES potrafią lepiej dopasować swoje usługi do potrzeb rynku. Z kolei niskoprogowe formy wsparcia — łatwo dostępne i nieobarczone zbędną biurokracją — pozwalają szybciej reagować na sygnały płynące z rynku pracy i potrzeb osób aktywnych zawodowo.

Prognozowanie trendów i analizy biznesowe

Ważnym elementem strategii PES stają się także badania i analizy dotyczące zapotrzebowania na kompetencje. Dane zbierane od pracodawców, analizy lokalnych trendów zatrudnienia oraz monitoring zmian demograficznych i technologicznych pozwalają na tworzenie trafniejszych prognoz.

Na tej podstawie opracowywane są analizy biznesowe pokazujące wartość dodaną inwestowania w kompetencje. Dzięki takim analizom PES mogą skuteczniej przekonywać decydentów i przedsiębiorców do podejmowania działań wyprzedzających.

Wiedza, dane i badania przestają być jedynie dodatkiem — stają się fundamentem nowoczesnej polityki zatrudnienia, w której prewencja i rozwój umiejętności są kluczem do stabilności rynku pracy.

Nowy model działania na nowe czasy

Europejska Sieć Publicznych Służb Zatrudnienia pokazuje, iż skuteczna polityka zatrudnienia nie polega już tylko na reagowaniu na bezrobocie, ale przede wszystkim na jego zapobieganiu.

Ewolucja roli PES — od instytucji wspierających osoby bezrobotne, do partnerów wspomagających rozwój zawodowy osób aktywnych — to odpowiedź na zmieniające się potrzeby społeczne i gospodarcze.

Współpraca z pracownikami, pracodawcami, lokalnymi społecznościami i decydentami pozwala PES tworzyć spójny system przeciwdziałania bezrobociu, który opiera się na elastycznym doradztwie, analizie trendów i strategicznym inwestowaniu w kompetencje. To właśnie ta sieć usług i relacji buduje przyszłość rynku pracy — stabilną, odporną i otwartą na zmiany.