UE przedstawia strategię równości LGBTIQ+ na lata 2026–2030: ochrona, wsparcie i zaangażowanie

Zdjęcie: https://euractiv.pl/section/praca-i-polityka-spoleczna/news/ue-przedstawia-strategie-rownosci-lgbtiq-na-lata-2026-2030-ochrona-wsparcie-i-zaangazowanie/

Komisja Europejska przedstawiła strategię na rzecz równości osób LGBTIQ+ na lata 2026–2030. Choć akceptacja społeczna rośnie, przemoc i dyskryminacja wobec osób nieheteronormatywnych wciąż pozostają częścią codziennego życia.

Według najnowszych danych około trzy czwarte mieszkańców UE deklaruje brak uprzedzeń wobec osób homoseksualnych, biseksualnych i transpłciowych. To wyraźny wzrost w porównaniu z początkiem dekady. Mimo to jedna na trzy osoby LGBTIQ+ przyznaje, iż w ciągu ostatniego roku doświadczyła dyskryminacji.

Pokazuje to istotny paradoks: rośnie poparcie społeczne dla równości, ale realne warunki życia wielu osób wciąż nie ulegają poprawie. Przemoc motywowana nienawiścią, cybernękanie czy dyskryminacja w pracy pozostają powszechne w wielu krajach UE.

Nowa strategia – kontynuacja i korekta kursu

Strategia Komisji Europejskiej na lata 2026–2030 kontynuuje wcześniejszy plan z lat 2020–2025, ale przesuwa akcent z deklaracji politycznych na konkretne narzędzia i wsparcie instytucjonalne.

Jej głównym celem jest pełna integracja równości LGBTIQ+ we wszystkich politykach UE – nie tylko tych dotyczących praw człowieka, ale także edukacji, rynku pracy, bezpieczeństwa i zdrowia. Strategia opiera się na trzech filarach: ochronie, wsparciu i zaangażowaniu społecznym.

Pierwszy filar dotyczy ochrony przed przemocą i dyskryminacją. Komisja zapowiada nowy plan działania przeciwko cyberprzemocy oraz powstanie centrum wiedzy, które będzie gromadzić dane i analizy dotyczące nienawiści w sieci. Celem jest wczesne wykrywanie i przeciwdziałanie kampaniom nienawiści wobec osób LGBTIQ+.

Strategia kładzie nacisk na egzekwowanie obowiązujących przepisów antydyskryminacyjnych UE oraz wsparcie finansowe dla organizacji społeczeństwa obywatelskiego działających na rzecz równości. Szczególne miejsce poświęcono „terapiom konwersyjnym”, czyli próbom przymusowej zmiany orientacji seksualnej lub tożsamości płciowej. Komisja planuje ich dokładną analizę oraz rozważenie działań prawnych w celu zakazu tych praktyk w całej Unii.

Wsparcie – równość w instytucjach i rodzinach

Drugi filar strategii koncentruje się na wzmacnianiu struktur wspierających osoby LGBTIQ+. Komisja planuje wzmocnienie organów ds. równości, które mają promować prawa osób nieheteronormatywnych i przeciwdziałać dyskryminacji systemowej.

Ważnym elementem programu jest kwestia rodzin tęczowych. Komisja wzywa państwa członkowskie do przyjęcia przepisów umożliwiających uznawanie rodzicielstwa w całej UE, tak aby dzieci par jednopłciowych miały takie same prawa niezależnie od kraju zamieszkania.

UE będzie również promować integrację w miejscu pracy, współpracując z Platformą Kart Różnorodności. Połączenie działań administracji, firm i organizacji społecznych ma pomóc tworzyć środowiska zawodowe wolne od uprzedzeń i dyskryminacji.

Zaangażowanie społeczne – budowanie kultury równości

Trzeci filar strategii obejmuje aktywne angażowanie społeczeństwa w działania na rzecz równości. Komisja wzywa państwa członkowskie do opracowania krajowych strategii lub planów działań LGBTIQ+, uwzględniających lokalne uwarunkowania.

Nowością jest Forum Polityki LGBTIQ+, które ma stać się przestrzenią dialogu między Komisją a organizacjami społeczeństwa obywatelskiego, dając głos środowiskom LGBTIQ+ w kształtowaniu polityk unijnych. Strategia przewiduje także ulepszenie gromadzenia i analizy danych, co pozwoli dokładniej ocenić skalę problemów, z jakimi mierzą się osoby nieheteronormatywne w poszczególnych krajach.

Komisja zapowiedziała sprawozdanie z wdrażania przepisów dotyczących równości w zatrudnieniu w 2026 r., które wskaże, jak państwa realizują unijne regulacje i gdzie potrzebne są korekty.

Równocześnie opracowane zostaną wytyczne dotyczące inkluzywnych praktyk rekrutacyjnych, mające ułatwić dostęp osób LGBTIQ+ do zatrudnienia i awansu zawodowego. W wielu sektorach wciąż występuje tzw. „efekt szklanego sufitu” – nieformalne bariery ograniczające karierę osób z grup mniejszościowych.

Strategia między wartością a sporem

Cele strategii są ambitne i wpisują się w wartości zapisane w Karcie praw podstawowych UE. Jednocześnie wdrożenie postulatów dotyczących rodzin tęczowych czy edukacji równościowej może napotkać opór w krajach, gdzie polityka narodowa opiera się na konserwatywnych wartościach.

Powstaje pytanie o granice kompetencji UE w obszarze polityki społecznej. Czy nowe działania będą narzędziem wspierania zmian, czy źródłem napięć między Brukselą a państwami członkowskimi?

Jedno jest pewne – strategia 2026–2030 to nie tylko dokument programowy, ale także test spójności europejskiego projektu, w którym wolność kochania i wolność bycia stają się miernikiem jakości demokracji.