22 października Tomasz Zaborowski, przewodniczący Zarządu Regionu Małopolskiego NSZZ „Solidarność”, uczestniczył w Porębie Żegoty w Dyplomatycznej Konferencji Naukowej poświęconej pamięci Jana hr. Szembeka, przedwojennego dyplomaty i wiceministra spraw zagranicznych, zorganizowanej przez Towarzystwo Historyczne jego imienia.
„Szembekowie, to szlachectwo ducha” to dewiza rodu z kilkusetletnią tradycją na ziemiach polskich, który wśród swoich przodków ma m.in. dwóch prymasów, 6 biskupów, jednego kanclerza koronnego, 2 wojewodów i 5 generałów. Niebawem, być może, będzie jeszcze błogosławiony… Powstałe 35 lat temu Towarzystwo Historyczne szczególną uwagę skupia na dwóch przedstawicielach rodu urodzonych jeszcze czasie rozbiorów w Małopolsce i urodzonych w rodzinnej posiadłości w Porębie Żegoty – Jana, byłego dyplomaty i viceministra spraw zagranicznych II RP oraz ks. Włodzimierza Szembeka, salezjanina, zamordowanego w Auschwitz, kandydacie na ołtarze.
Przede wszystkim jednak zwracano uwagę na działalność dyplomatyczną Jana Szembeka, który zaczynał karierę będąc obywatelem AustroWęgier. Po I wojnie światowej znalazł się w Budapeszcie, gdzie skutecznie czynił starania o przewiezienie transportu amunicji dla polskiego wojska w czasie wojny polsko-bolszewickiej. Potem pełnił funkcję posła RP w tej stolicy. Przeniesiony do Belgii zasłużył się uruchomieniem Katedry Slawistyki na Uniwersytecie w Brukseli, zaś w Bukareszcie starał się skoordynować negocjacje Polski i Rumunii z Rosją Sowiecką.
W latach 30. XX wieku był zastępcą ministra Józefa Becka, a po wybuchu wojny znalazł się na emigracji pod Lizboną, gdzie, choć nie miał żadnego etatu w rządzie emigracyjnym (jako zadeklarowanego piłsudczyka gen. Sikorski nie chciał mieć go w gronie swego rządu) pisywał regularne raporty ze spotkań z dyplomatami innych państw bywających w Lizbonie. Zmarł w niecały miesiąc po cofnięciu uznania rządu emigracyjnego przez rząd Wielkiej Brytanii. Po swej pracy i działalności politycznej pozostawił cenny dokument, czyli codzienny „Diariusz”, który pisał także w czasie wojny, gdy nie pełnił żadnych formalnych funkcji.
W konferencji historycznej uczestniczyli przedstawiciele władz wojewódzkich i miejskich, zawodowi historycy, przedstawiciele Związku Piłsudczyków, Światowego Związku Towarzystw Strzeleckich, przedstawiciele innych miejscowości związanych z rodziną Szembeków w Małopolsce, a przede wszystkim uczniowie szkoły podstawowej w Porębie Żegocie, w ramach poznawania tradycji patriotycznych i obywatelskich w rodzinnej miejscowości.
Wykłady w trakcie konferencji wygłosili: prof. Dr hab. Mariusz Wołos z Uniwersytetu KEN w Krakowie, prof. dr hab. Marek Konrad z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, prof. dr hab. Jan Stanisław Ciechanowski z Uniwersytetu Warszawskiego oraz Władysław Ryszard Szeląg, prezes Towarzystwa Historycznego im. Szembeków i Władysław Garbiński z tegoż Towarzystwa.
Adam Zyzman
